Các chuyên gia đang thực hiện việc khoan khảo sát địa chất để kiểm tra các yếu tố như khả năng động đất và sóng thần nhằm đảm bảo an toàn cho thiết kế cơ sở của lò phản ứng nghiên cứu mới.

Hạ tầng Long Khánh Đồng Nai – Sơ đồ định hướng phát triển không gian đô thị

Thông tin từ TS Trần Chí Thành

Chiều ngày 28/8, TS Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử (Bộ Khoa học và Công nghệ), đã cung cấp thông tin về Dự án Trung tâm Nghiên cứu khoa học công nghệ hạt nhân (CNST). Lò nghiên cứu mới, có công suất 10 MW, sẽ được xây dựng trên diện tích 100 ha tại Long Khánh, Đồng Nai. TS Thành cho biết rằng địa điểm xây dựng lò nghiên cứu rất thuận tiện, chỉ cách thành phố Long Khánh khoảng 10 km và nằm trên tuyến cao tốc Dầu Giây – Phan Thiết, kết nối với TP HCM.

Quá trình khảo sát và phân tích

Tại khu vực dự kiến xây dựng, sẽ tiến hành khoan khảo sát để đánh giá độ nguy hiểm của động đất. Các số liệu thu được sẽ được đưa vào phần mềm để tính toán mức độ và chu kỳ xảy ra động đất, từ đó xác định phương án thiết kế phù hợp. Ví dụ, nếu động đất đạt 7 độ theo thang MSK, thiết kế sẽ cần chắc chắn hơn, trong khi động đất khoảng 3-4 độ MSK có thể sử dụng thiết kế đơn giản hơn để giảm chi phí.

TS Thành cho biết sau khi hoàn thành thiết kế cơ sở lò nghiên cứu, sẽ tiến hành mô phỏng tính toán và lập báo cáo phân tích an toàn. Các kịch bản sự cố có thể xảy ra sẽ được phân tích để đảm bảo lò phản ứng an toàn.

Quy định và tiến độ dự án

Theo quy định của Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA), thiết kế lò phản ứng phải đảm bảo an toàn cho con người và môi trường, ngay cả trong các kịch bản sự cố xấu nhất. Dự kiến, việc đánh giá và phân tích an toàn sẽ được thực hiện vào đầu năm 2025. Sau khi hoàn thành báo cáo nghiên cứu khả thi (FS) và Hồ sơ địa điểm, các cơ quan chức năng sẽ thẩm định và phê duyệt trước khi tiến hành xây dựng và thương thảo hợp đồng EPC (thiết kế – mua sắm vật tư, thiết bị – thi công xây dựng) dự kiến vào giai đoạn 2027-2028.

Mục tiêu và hợp tác quốc tế

Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam cho biết lò phản ứng nghiên cứu sẽ tập trung vào sản xuất đồng vị phóng xạ, dược chất phóng xạ phục vụ chẩn đoán và điều trị ung thư, chiếu xạ silic để tạo vật liệu bán dẫn và sản xuất chip. Khi lò đi vào hoạt động, dự kiến có thể sản xuất 50-70 loại dược chất phóng xạ cho nhiều mục đích chẩn đoán và điều trị ung thư.

Ông cũng nêu rõ rằng một trong những thách thức là xây dựng đội ngũ nghiên cứu chuyên môn để khai thác hiệu quả lò nghiên cứu khi đưa vào vận hành. Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam đang phối hợp với IAEA, các chuyên gia Nga, quốc tế và các trường đại học để đào tạo đội ngũ nghiên cứu.

Tiến trình và hợp tác quốc tế

Dự án CNST được thực hiện theo Hiệp định Liên Chính phủ ký năm 2011 và đã được Chính phủ Việt Nam phê duyệt vào năm 2018. Trung tâm sẽ có lò phản ứng hạt nhân dạng bể bơi với công suất 10 MW, sử dụng nhiên liệu độ giàu thấp do Nga chế tạo. Đây là lần đầu tiên Việt Nam triển khai dự án xây dựng lò phản ứng hạt nhân nghiên cứu công suất lớn.

Vào cuối tháng 6, Tổng giám đốc Tập đoàn Năng lượng Nguyên tử Quốc gia Liên bang Nga (Rosatom) Alexey Likhachev và Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt đã ký bản ghi nhớ về kế hoạch triển khai Dự án CNST tại Việt Nam. Hai bên đã thống nhất các phương thức hợp tác và triển khai để xây dựng và vận hành dự án hiệu quả.

Để hỗ trợ thẩm tra và thẩm định các báo cáo và hồ sơ thiết kế, Bộ Khoa học và Công nghệ đã đề nghị Rosatom tạo điều kiện cho cán bộ Việt Nam tham gia thực hiện thiết kế cơ sở và các phân tích an toàn. Rosatom cũng sẽ hỗ trợ đào tạo cán bộ vận hành lò phản ứng nghiên cứu.

Lịch sử lò phản ứng hạt nhân tại Việt Nam

Việt Nam hiện có Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt, đã hoạt động được 40 năm. Lò phản ứng này bắt đầu với mô hình TRIGA Mark-2 công suất 250 kWt do Mỹ xây dựng từ năm 1963. Sau khi thanh nhiên liệu được tháo dỡ trước năm 1975, lò không còn hoạt động. Từ năm 1979, Liên Xô (cũ) đã giúp phục hồi và mở rộng lò, và vào ngày 20/3/1984, lò được đưa vào hoạt động trở lại với công suất 500 kWt. Lò phản ứng Đà Lạt được sử dụng cho nghiên cứu khoa học, phân tích mẫu, sản xuất dược chất phóng xạ và ứng dụng trong công nghiệp cũng như đào tạo nhân lực.

Nguồn: https://vnexpress.net/khao-sat-dia-chat-khu-vuc-xay-lo-nghien-cuu-hat-nhan-tai-dong-nai-4786843.html